زاینده رود، بزرگترین و پرآبترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از کوههای زاگرس مرکزی به ویژه زردکوه در استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه گرفته و در دشت مرکزی ایران به سمت شرق پیش میرود تا در نهایت به تالاب گاوخونی میریزد. سرشاخه اصلی زاینده رود، چشمه دیمه و تونل کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری است؛ در ادامه رود پلاسجان وچشمه لنگان و چشمه مرغاب از استان اصفهان به این رودخانه میپیوندند و در نهایت آب زایندهرود وارد استان اصفهان میشود. از دیگر سرشاخههای پرآب آن میتوان به چم در، دره ذری، دره قاضی، دره خوربه و دره دولت آباد اشاره کرد.
سرشاخههای زاینده رود در اصفهان
رود پلاسجان
پلاسجان رودخانه ای در غرب استان اصفهان است. این رود از به هم پیوستن دو شاخهٔ اصلی تشکیل میشود. یک شاخه به نام رود شهرستان فریدونشهر از چشمه لنگان روستای سیبک شهرستان فریدونشهر و چشمه سراب درشهر فریدونشهر سرچشمه میگیرد و شاخهٔ دوم نیز رود بوئین است که از افوس در شهرستان بوئین میاندشت سرچشمه میگیرد. محل به هم پیوستن آب این چشمهها در حوالی روستای صادقیه (فریدونشهر) است. این رود پس از عبور از چند روستا در شهرستانهای فریدونشهر و فریدن در نهایت به شهرستان چادگان رسیده و در نزدیکی روستای مشهدکاوه به زاینده رود میریزد.
چشمه مرغاب
چشمه مرغاب در دامنه دالان کوه در محدوده شهرستانهای تیران و کرون و در ارتفاعات کوه قرار دارد. برفهای موجود در ارتفاعات کوههای اطراف به دل کوه نفوذ کرده و پس از گذر از دل کوه و عبور از سنگهای آهکی توسط طبیعت تصفیه میشود و از راه چشمه مرغاب به بیرون جریان پیدا میکند. جالب است بدانید که از این چشمه در تمام طول سال آب میجوشد که دلیل آن وجود برفهای دائمی بر روی کوههای اطراف است؛ بنابراین رودخانهی مرغاب که آب آن از همین چشمه تأمین میشود در تمام طول سال پرآب است. رودخانه مرغاب تنها رودخانهای سطحی منطقه است که بعد از ۱۰۰ کیلومتر به زاینده رود متصل میشود و آخرین سرشاخه است که به زاینده رود میپیوندد.
سرشاخههای زاینده رود در استان چهارمحال و بختیاری
هنگامی که این رودخانه از ارتفاعات زردکوه بختیاری سرچشمه میگیرد، تعداد زیادی از شاخههای فرعی منتهی به زاینده رود که مهمترین آنها عبارتند از: کوهرنگ، چشمه دره، چشمه دیمه، دره خرسانک و چشمههای متعدد آهکی از نوع کارستیک، به صورت زایشی موجب افزایش آب رودخانه میشوند.
چشمه دیمه
چشمه دیمه واقع در روستای دیمه که در 10 کیلومتری چلگرد قرار دارد یکی از سرشاخههای اصلی رودخانه زاینده رود میباشد.
حجم ورودی طبیعی زاینده رود
مطابق با مقادیر ثبت شده در تابلوی منابع و مصارف، متوسط باند مدت رژیم طبیعی رودخانه زاینده رود 845 میلیون متر مکعب میباشد.