اصول حقوق بین الملل پیرامون محیط زیست، آب و بهره برداری از رودخانه ها
اصل میراث مشترک بشریت و نگرانی مشترک بشریت
مفاهیم “میراث مشترک بشریت” و “نگرانی مشترک بشریت” منعکسکننده آگاهی در حال رشد از وابستگی متقابل زیست کره و مشکلات محیط زیستی آزاردهنده آن و همچنین منعکس کننده ماهیت جهانی بسیاری از مشکلات محیط زیستی و اهمیت حیاتی آن مشکلات است. بنابراین بیش از پیش این مسئله مورد تایید قرار گرفته است که جامعه بین المللی در ارتباط با این موضوع منافعی دارد.
حمایت، حفاظت و بهبود محیط زیست طبیعی، به خصوص مدیریت خاص سیستم آب و هوایی، تنوع بیولوژیکی و مدیریت جانوران و گیاهان کره زمین به طور کلی به عنوان دغدغه مشترک بشریت شناخته شدهاند. مفروضات پایهای که تلویحا به منزله دغدغه مشترک می باشد، متضمن این [موضوع] است که دولتها و دیگر بازیگران نباید با توجه به این دغدغه مشترک آسیبهایی به محیط زیست وارد کنند و همچنین دولت ها و دیگر بازیگران نسبت به محیط زیست به عنوان دغدغه مشترک مسئولیت دارند.
منابع جو زمین و اجرام آسمانی و کف دریا، کف و زیر کف اقیانوس ها که ورای حیطه ی صلاحیت ملی هستند، به طور کلی به عنوان میراث مشترک بشریت شناخته شدهاند. به طور کلی با توجه به دغدغه مشترک، شاید منفعت جامعه جهانی در این موارد سنگین تر است؛ هر چند که بهره برندگان این منافع به طور دقیق تعیین نشده است.
اصل به زمامداری (حکمرانی مطلوب)
مفهوم به زمامداری یا حکمرانی مطلوب نسبتاً جدید است و منعکس کننده آگاهی رو به رشد از با اهمیت بودن توسعه ی مداوم شفافیت، زمامداری واقعی و پاسخگو است، همچنین منعکسکننده آگاهی روبه رشد [ نسبت به ] تأثیر فرساینده فساد در اخلاق عمومی ( اجتماع )، صلاحیت اقتصادی، ثبات سیاسی و توسعه پایدار در کل است.
این مفهوم در میان دیگر مفاهیم حاکی از این است که دولتها و سازمان های بین المللی بایستی اقدامات زیر را انجام دهند:
الف- تصویب آیین های تصمیم گیری شفاف و دموکراتیک و پاسخگو [ از حیث مالی ]
ب- اتخاذ تدابیر موثری در مبارزه با فساد رسمی و غیررسمی
ج- احترام به فرآیند مناسب قانونی و به طور کلی نشان دادن حاکمیت قانون
د- حمایت از حقوق بشر
خ- حصول و نیل هدایت عموم (جامعه) در یک رفتار سالم و شفاف
به زمامداری یا حکمرانی مطلوب فقط حاکی از این نیست که جامعه مدنی دارای حق بر حکمرانی مطلوب از طریق دولت ها و سازمان های بین المللی باشد، بلکه همچنین اشاره به این دارد که دیگر بازیگران غیر دولتی شامل موسسات و بنگاه های بازرگانی و سازمان های غیر دولتی بایستی وابسته به زمامداری مطلوب دموکراتیک درونی باشند و مسئولیت پذیری موثر داشته باشند. علاوه بر آن به زمامداری، مسئولیت پذیری اجتماعی و سرمایه گذاری ها اجتماعی مسئولانه را، بهعنوان شرایطی در جهت بقاء یک بازار جهانی پایدار که توزیع منصفانه ثروت مشترک را در بین آن و نیز در میان جوامع به دست خواهد آورد، مورد شناسایی قرار می دهد.
منبع: ترجمه کتاب مبانی حقوق بین الملل محیط زیست اثر سید محمد مهدی حسینی